آیت‌الله بهشتی به سؤال بنیادی «انسان سازنده تاریخ است یا تاریخ سازنده انسان؟» می‌پردازد. او دیدگاه اسلام را بر آزادی، آگاهی و انتخاب‌گری انسان تأکید می‌کند. خودسازی، شامل ابعاد جسمی، فکری و اخلاقی، رمز تاریخسازی انسان برای پیشبرد آرمان‌های الهی انقلاب است.
خلاصه مفصل
سخنرانی با خوش‌آمدگویی به حضرت آیت‌الله دکتر بهشتی و تبریک پیروزی‌های نیروهای نظامی در منطقه خراسان آغاز می‌شود. دکتر بهشتی سخن خود را با طرح یک پرسش بنیادی آغاز می‌کند که همواره برای اندیشمندان اجتماعی مطرح بوده است: “آیا انسان تاریخ را می‌سازد یا تاریخ است که انسان‌ها را می‌سازد؟”. وی توضیح می‌دهد که این مسئله به‌ویژه در قرن‌های اخیر به یک موضوع جدی برای متفکران تبدیل شده است.
او به دو بینش متضاد اشاره می‌کند:
- بینش جبری (نفی اراده انسان): این مکتب‌ها، که در حقیقت ادامه‌ی مکتب‌های کهن جبری هستند، معتقدند انسان اسیر و برده‌ی قوانین جبری حاکم بر سرنوشت بشر است و هیچ اراده‌ای از خود ندارد. در این دیدگاه، انسان صرفاً «میمونی» است که کمی تکامل یافته و تحت جبر تاریخ حرف می‌زند، می‌نویسد و می‌سازد.
- بینش مبتنی بر اراده و اختیار انسان (دیدگاه اسلام): در برابر دیدگاه‌های جبری، مکتب اسلام بر حاکمیت قوانین جبری در جهان تأکید می‌کند، اما می‌گوید این حاکمیت تا مرز انسان پایان می‌یابد و این انسان است که بر این قوانین حاکم می‌شود. اسلام، انسان را آزاد، آگاه، انتخاب‌گر، سازنده و مسئول می‌شناسد. انسان اسیر طبیعت نیست، بلکه سالار و سرور طبیعت است و می‌تواند با انتخاب، اندیشه و خلاقیت خود، حتی از قلمرو نیروی جاذبه زمین خارج شود و بر قوانین طبیعی حاکم شود.
- دکتر بهشتی با استناد به آیه‌ی قرآن کریم (“ذالک به ان الله لم یک مغرا نعم انعمها علی قوم حتی یغ ما به انفسهم”) توضیح می‌دهد که اگر قومی نعمت‌ها و موفقیت‌ها را از دست بدهند، مقصر خودشان هستند؛ زیرا اختیار حفظ یا از دست دادن آن نعمت‌ها به دست خودشان بوده است.
رمز تاریخسازی انسان: خودسازی آیت‌الله بهشتی تأکید می‌کند که رمز تاریخسازی انسان و راه آن، خودسازی اوست. او بیان می‌کند که هر قدر انسان در خودسازی پیش برود، در محیط‌سازی و تاریخسازی نیز جلو می‌رود. خودسازی شامل ابعاد مختلفی است:
- ساختن روح، جان، اندیشه، ضمیر و وجدان.
- ساختن جسمی نیرومند و توانا.
- ساختن اندیشه‌ای آگاه، روشن، توانا و دوربرد.
- ساختن اخلاق و دلی عاشق حق، فضیلت، پاکی و انسانیت.
- ایجاد مجموعه‌ای منظم و برخوردار از نظم اسلامی. او تأکید می‌کند که این‌ها مقدمه‌ی قطعی سازندگی نسبت به طبیعت و تاریخ است و پادگان‌ها باید از صبح تا شب محل جوشش و خودسازی نیروها باشند.
نقش خودسازی در نیروهای نظامی خودسازی در نیروهای نظامی شامل ورزش‌های نظامی، تمرین‌های دفاع تن به تن، تمرین‌های پیشرفته با سلاح‌های گوناگون، سرعت و فرزی در حرکت در میدان‌های جنگی، و سرعت در انتقال و اجرای دستورهای نظامی است. نکته‌ی مهم این است که این خودسازی باید همراه با رابطه‌ی برادری قلبی میان فرماندهان و سایر اعضای پرسنل نیروها باشد. در اسلام، فرمانده و سرباز برادر برابرند؛ فرمانده صادقانه و با تقوا فرمان می‌دهد و سرباز نیز صادقانه، صمیمانه و از روی تقوا به سرعت فرمان را اجرا می‌کند.
پس از پیروزی: پرهیز از غرور دکتر بهشتی با امید به پیروزی‌های قاطع نیروهای رزمنده، نکته‌ای مهم را مطرح می‌کند: پس از پیروزی، نیروهای مسلح دو حالت می‌توانند داشته باشند:
- حالت غرور و کسب غنائم مادی: این طرز تفکر را «طاغوتی» می‌نامد، زیرا هدف انقلاب و جهاد، رسیدن به رضای خدا است، نه افتخارات مادی و جاه و جلال.
- ادامه‌ی خودسازی با ارزش‌های متعالی اسلام: او تأکید می‌کند که هدف والای مجاهدان باید رضای خدا و سعادت جاودانه در طول بی‌نهایت هستی باشد. انقلاب باید با همت و آگاهی نیروها در خط پاک کار برای خدا پیش برود. بنابراین، مسئله‌ی اساسی پس از پیروزی، تلاش برای ادامه‌ی حرکت خودسازی فضیلت‌آفرین و مسلح شدن به صلاح و تقواست.
پیوند نیروهای مسلح و ملت در پایان، دکتر بهشتی بر لزوم تقویت پیوند میان نیروهای مسلح و ملت عزیز، آگاه و فداکار با همکاری صمیمی روحانیت آگاه و مسئول تأکید می‌کند. او می‌گوید ارتش، شهربانی و ژاندارمری و سایر نیروها باید «مردمی» باشند، در دل مردم جا داشته باشند، مردم آن‌ها را دوست بدارند و آن‌ها نیز مردم و خدا را دوست بدارند. سخنرانی با دعا برای افزایش ایمان و آگاهی، عمل صالح، صبر در سختی‌ها، شکر و تواضع در پیروزی‌ها، و یاری رزمندگان و ملت در نبرد حق، و همچنین سلامتی امام امت و خشنودی امام زمان (عج) به پایان می‌رسد.
متن پیاده‌شده
آقای دکتر بهشتی جلب می‌کنیم. بسم الله الرحمن الرحیم. تشریف فرمای حضرت آیت‌الله آقای دکتر بهشتی رو به خانم سربازیمون خوش آمد میگم. از طرف خودم از طرف نیروهای انتظامی مستحب در منطقه خراسان و جا دارد تبریک بگن به خاطر یمن قدم ایشون افتخار ی که در روز گذشته شب گذشته‌های قهرمان پرور لشکر هست‌ها مثل همیشه دربه‌های غرب جنوب افتخار آفریدان. جمع کنید. بسم الله الرحمن الرحیم تعایش خدای بزرگ تا مهربان و پردگار توانای جهان و بهترین سلام ما بر بندگان پاک و برگزیدهش انسان‌های الگو و نمونه و انسان‌ساز پیامبران پبران عزیز و عظیمشأن است و در پیامبر بزرگار اسلام که آخرین قیام خداوند رو به بشریت ابلاق فرمود و بر امامان پاک از دیدمان پیغمبر و سلام بر همه شما برادران عزیز و درود خالص همه ما بر شهیدان راه خدا راه حاکمیت عدل و بر شهیدان پرج انقلاب اسلامیمان بر اون‌ها که صفحات پرافتخار تاریخمون را می‌نویسند، می‌نگارند و ثبت می‌کنند. و بر شاهیدان عزیز این پادگان همرزمان شما در صحنه‌های حماس آفرین نبرد حق بر ضد باطل در جامعه یک سؤال همیشه مطرح بوده برای اون‌ها که پیرامون ین اجتماعی می‌اندیشند. سوال اینه آیا انسان تاریخ را می‌سازد یا تاریخ است که انسان‌ها را می‌سازد؟ به خصوص در قرن‌های اخیر این مسئله به صورت یک مسئله بنیادی و جدی برای اندیشمندان مطرح بوده. آیا این من و شما هستیم که تاریخ را به وجود می‌آوریم یا این روند تاریخ و شما را اونطور که می‌خواهد شکل می‌دهد. شب‌ها و بینش جهان این عقیده‌اند که انسان تاریخ است. این‌ها به جای خدا نشسته. یه انسان تاریخ نوشت انسان تا تاریخ است. جر تاریخ جر زندگی اخلاق اقتصاد مدت هنر ادبیات آخنان اختی اجتماعی و سنگین ونی و تسلیتی شکست همه این‌ها جبر تخمین یعنی در دیگر از دوستان‌ها از خودش فروفت به صورت یک نون نرم پنجه توانای چیزی به نام تاریخ و ضرورت‌ها و قوانین جبری حاکم بر سرنوشت بشر قرار می‌گیرد بیان که از خود اراده‌ای داشته باشد. باز هم او را در پس آینه طوطی صفتش داشتند اونچه تاریخ از گفت بگو می‌گوید و آنچه تاریخ از گفت به می‌کند. به نظر ما نتیجه طبیعی این بینش‌ها همین است که انسان را ادامه همان حیوان کمشعور کم توان اسیر و برده ق وانین طبیعت بشناسند. راستی در این دینش‌ها باید انسان میمونی باشد راست آمد که پشم و پیلیش ریخته است و توانسته کمی از میمون‌ها جلو بره. اونم به جبر تاریخ حرف بزنه بنویسه و بسازه. در برابر این مکتب‌های نو جبری که در حقیقت ادامه مکتب‌های کهن جبری در تاریخ آرا و افکار و اندیشه‌های بشری هست. مکتب‌های دیگری هستند می‌گویند حاکمیت جبری قوانین بر این جهان درست است. اما این حاکمیت به مرز رسه پایان پیدا می‌کنه. به انسان که رسیدیم انسان است که حاکم می‌شود بر این قوانین و با این اندیشه است که می‌بینید انسان اسیر طبیعت سالار و سرور طبیعت می‌شود. انسانی که قانون جاذبه طبیعی بهش اجازه راه رفتن روی کف زمین را میده خیلی هم که ورزشکار باشه بتونه ۲ متر ۲ متر و نیم ۳ متر بالا بپره دیگه بیشتر نه می‌بینید این انسان به کمک انتخاب خویشتن اندیشه خویشتن و خلاقیت خویشتن از زمین پرواز می‌کند می‌رود و می‌رود و می‌رود تا اونجا اصلاً از قلمرو حاکمیت نیروی جاذبه زمین می‌تونه خارج بشه. امروز این انسان سازنده این انسان رها از محکومیت جبرها حاکم برد قوانین طبیعی بر او دارد ورای جو زمین کار می‌کند. آزمایشگاه می‌سازد. سفینه‌ها به وجود می‌آورد. آنجا می‌نشیند و این زمین را که روزی او را زمینگیر کرده بود با تمام ویژگی‌هایش از اون اوج تحت مطالعه قرار میده و باز در پی آن است که اراده توانای خویش را بر اونچه تا کنون تسلط ندارد. شته مسلط کند. این هم یک بینشه. اسلام عزیز من و شما سخت روی بینش دوم تکیه دارد. اسلام انسان را آزاد، آگاه، انتخاب‌گر، سازنده و مسئول می‌شناسد. و به انسان می‌گوید ای انسان در هیچ نقطه حزیزی توقف نکن. حرکتت را در خطی همواره ادامه بده. بد برای تکامل و رشدیابی تو مرزی وجود ندارد. تو فرزند بی‌نهاد و بنده عاشق بی‌نهایتی عشق به خدای لایتناها را همچنان درونت زنده نگهدار بساز بساز بیافرین که خدای به تو قدرت آفریدن خل اخلاقیت و سازندگی داده است. ای انسان تو از دیدگاه حق تاریخ را می‌سازی. به طبیعت تغییر شکل می‌دهید و حاکمیت خودت را بر طبیعت و تاریخ روز به روز بهتر و گسترده‌تر می‌کنید. این دید اسلام است. اسلام در رابطه با تاریخسازی من و شما می‌گوید ذالک به ان الله لم یک مغرا نعم انعمها علی قوم حتی یغ ما به انفسهم. اگر خدا نعمت‌ها و بهرهمندی‌هایی را به قومی عطا کرده است و شما می‌شنوید که یک روز این قوم، این ملت، این گروه نعمت‌ها را از دست داده‌اند. از اون‌هاذید این عذر بی‌بهای، بی‌جهت همیشگی ورشکستگان بشری را که بگویند بله یه روز داده بود حالا هم گرفت نپذیرید این عذر را خدای خود می‌گوید که هر وقت دیدید خدا نعمتی را موفقیتی را پیروزی را فتحی را نصری را به کسانی عطا کرده و بعد از دست اون‌ها رفته بدونید که اون‌ها خودشون در دست دادن اون نعمت و پیروزی و موهبت مسئولند و مقصر چطور برای اینکه اختیار داشتن این نعمت را همین خدای آفریدگار هستی به دست انسان‌ها داده استوه بر ان قاطع تاریخسازی انسان و حاکمیت انسان بر سرنوشت خویش یک اصل دیگر هم در آیین پاک اسلام مطرحه و اون اصل اینه رمز تاریخسازی انسان و راه که تاریخسازی انسان خودسازی اوست. انسان هرقدر در خودسازی جلو بره در محیط‌سازی و تاریخسازی هم جلو می‌رود. ای انسان‌ها نخست خود را بسازید. ن، جانتان، اندیشه، ضمیرتان وجدانتون را بسازید. سربازان، درجه‌داران، افسران پاسبان‌ها درجها، درجه‌دارها و افسران شهربانی، ژاندارم‌ها و درجه‌دارها و افسران ژاندارمری، برادران سپاه پاسداران انقلاب بدونید ساختن جسم نیرومند و توانا ساختن اندیشه‌ای آگاه و روشن و توانا و دوربرد ساختن اخلاق و دلی عاشق حق و فضیلت و پاکی و انسانیت تن مجموعه‌ای سرسامون‌دار و برخوردار از نظم اسلامی این‌ها خودسازی‌هاییست که مقدمه قطعی سازندگی شما نسبت به طبیعت و تاریخ است. برادران یادآوری می‌کنند که در این مجموعه جالب ما برادران افتخارآفرین نیروی هوایی هم حضور دارند. بله باید من و شما دائماً در اندیشه خودسازی باشیم. من نمی‌دونم شتاب ودساز در ابعاد مختلف در پادگان‌های ما در این زمان بیشتر است یا سال پیش؟ و سال پیش بیشتر بوده یا سال‌های پیش؟ اینکه میگم نمی‌دونم بدین جهت میگم نمی‌دونم. من می‌دانم که در پادگون‌ها و در نیروهای نظام ی و انتظامی ما تغییرات معنوی و بنیادی فکری به وجود آمده است. این رو می‌دونم. همه می‌دونیم ولی با صراحت عرض می‌کنم این آغاز کار است. پادگون‌ها باید از صبح تا شب از بام تا شام محل جوش و خودجوشی و خودس شما عزیزان باشه الله اکبر الله اکبر الله اکبر ورزش‌های خاص نظامی ورزش‌های خاص دفاع تن به تن تمرین‌های پیشرفته با سلاح‌های گوناگون سرعت حرکت و فرزی در حرکت در میدان‌های تمرین‌های جنگی سرعت در انتقال و اجرای دستورهای نظامی و عملی و اجرایی چه اونچه مربوط به جبهه باشد چه اونچه مربوط به پشتیبانی باشد هم مراه با خواهش می‌کنم به این همراه با توجه کامل شود. همراه با فضایندگی رابطه برادری قلبی میان فرماندهان و سایر اعضای پرسنل نیروها. من روی این همراهبا در ساخت جدید ارتش ژانداری و شهربانی سخت تکیه می‌کنم چون اسلام تکیه کرده است. در اسلام فرمانده و سرباز برادر برابرند اما در عین حال که برادر برابرند فرمانده صادقانه و صمیمانه و متقیانه با تقوا فرمان می د و سرباز هم صادقانه و صمیمانه و از روی تقوا به سرعت فرمان اجرا می‌کند. رابطه فرماندهی در نیروهای نظامی و انتظامی ما اگر بخواهد اسلام می‌شود باید به این صورت برآید. تکبیر الله اکبر الله اکبر الله اکبرین پادگان‌های ما لازم است میدان خودسازی مستمر افسران، درجه‌داران، سربازان، پاسبان‌ها، ژاندارم‌ها، نیروی هوایی، پاسداران و فرماندهان همه با هم باشد و ما صرفاً به برکت یک چنین حرکت سازنده خودساز است که به یاری خدا تاریخساز اون هم نه فقط سازنده تاریخ ملت ایران که سازنده تاریخ امت اسلام که سازنده تاریخ جدید درخشان همه مردم جهان بر محور آیین پاک اسلام خواهیم شد. امید تجربه‌ای که در همین جنگ به دست آمد نشان دهد که چگونه حرکت خودساز شما عزیزان می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد. شک نیست. شک نیست که نیروهای رزمنده ما امروز از کارایی و توانایی و انس جام بیشتری نسبت به روزهای قبل از جنگ برخوردارند. هیچ‌ترین تردیدی نداریم. مشاهداتی که من از نزدیک در آن مسافرت ۱۰ روزه به مناطق داشتم مبشر این آینده دلپذیر بود که نیروهای رزمنده ما به سوی سامانی جدید بر پایه‌های اصیل اسلام می‌تازند و پیروزی‌های گوناگونی که در طول این ماه‌های سرنوشت‌ساز نبردمان به دست آورده‌اید، نشانه‌های عملی این خودسازی فضاینده همه شماهاست. این روزها می‌دونید همه مردم و روحانیت متعهد مسئول همواره در انتظار اون بود که مرحله وسیع و گسترده تهاجم شما رو از بندگان دلاور و قهرمان و با فضیلت و با ایمان بر ضد دشمن در سراسر جبهه‌ها آغاز گردد. امید و انتظار ما این است که در این روزها هر وقت پیش رادیو رو باز می‌کنید، هر وقت به صفحه تلویزیون می‌نگرید، گزارش‌های پرافتخار و پرهماسه و درخشان از قهرمانی‌ها و دلاوری‌ها و پی پیروزی‌های قاطع تهاجمی همه نیروهای رزمنده ما بر متجاوزان مزدور عراقی باشد. تکبیر الله اکبر الله اکبر الله اکبر حسین احمد ر زمین در ما امیدواریم ما امیدواریم خدای متعال همه این رزمندگان عزیز را در صحنه‌های گوناگون نبردی که دارند پشتیبان و یار و یاور باشد منتها اینجا به همین مناسبت لازم می‌دونم یک نکته متممی رو مطرح کنم و آن است که انشاءالله به خواست خدا این پیروزی قاطع بر دشمنان متجاوز به دست خواهد آمد در هی این پیروزیست که ا برادران عزیز ما در نیروهای مسلح زمینه تازه‌ای برای ادامه خودسازیتان با ارزش‌های متعالی اسلام به دست خواهید آورد. دقت کنید یک ارتش پیروز، نیروهای مسلح پیروز پس از پیروزی دو حالت می‌توانند داشته باشند. یکی حالت غرور به اینکه ما توانستیم بر دشمن پیروز شویم و حالا باید با غرور و ا در جامعه‌مون زندگی کنیم و خود را به عنوان عشری برتر و بالاتر بیابیم و از نتایج و قنائم و بهرهمندی‌های این پیروزی بهرهمند بشیم. خب هر کس شهادت‌ها، خون دادن‌ها آسیب پذیرفتن‌ها سختی‌های سنگر و جنگ و نبرد را تحمل کرده پس از پیروزیهم باید غنیمت‌های گوناگون جنگ و نبرد را به دست آورد این یک طرز فکره این طرز فکر خداییست یا طاغوتی بگید خداییست یا طاغوطویید طاغوطیست رادران اگر قرار بود ما دلمون با این حرفا خوش باشه اصلاً انقلاب نمی‌کردیم. انقلاب برای این بود که مجاهدان تلاشگر جنباز صداکار افتخارشان در این باشد که مصداق ق مجاهدین فی سبیل اللهند الذین آمنو یقاتلون فی سبیل الله انسان‌های با ایمان از نتایج و غنائم و بهرهمندی‌های این پیروزی بهرهمند بشیم. خب هرکس شهادت‌ها خون دادن سیب پذیرفتن‌ها سختی‌های سنگر و جنگ و نبرد را تحمل کرده پس از پیروزی هم باید غنیمت‌های گوناگون جنگ و نبرد را به دست آورد این یک طرز فکره این طرز فکر خداییست یا طاغوتی بگید خداییست یا طاغوتی طاغوتیست برادران اگر قرار بود ما دلمون با این حرفا خوش باشه اصلاً انقلاب نمی‌کردیم. انقلاب برای این بود که مجاهدان تلاشگر جنباز صداکار افتخارشان در این باشد صداق مجاهدین فی سبیلند الذین آمنو یقاتلون فی سبیل الله انسان‌های با ایمان رضای خدا غنیمتی که اون‌ها که شهید می‌شوند و کشته می‌شوند سهم شون از این غنیمت بیشتر است. از این غنیمت‌های مالی و جاه و جلالی و شوکت و افتخار و احترام اونایی که کشته میشن چیزی گیرشون نمیاد. برادر ارتشی من، برادر ژاندارم، برادر پلیس، برادر نیروی هوایی، برادر پاسدار، برادر هوا نیرو رادران روی دریایی و هوادریا برو دنبال اون آرمان متعالی و برویم دنبال اون آرمان متعالی که غنیمت ما در هر جهاد نقد باشد رضای خدا سعادت جاودانه در طول بی‌نهایت هستی بگذارید بگذارید این انقلاب با همت شما و آگاهی شما در همان خط پاک انقلاب اسلامی و کار برای خدا کردن به پیش رود. بنابراین مسئله اساسی برای شما عزیزان پس از پیروزی که انشاءالله به زودی به دست خواهیم آن است که تلاش کنید در پیروزی حرکت خودساز فضیلت آفرین سازنده مسلح‌ها و سلاح به دست‌هایی که از صلاح و تقوا بهره و سهمیه‌شون روز به روز بیشتر می‌شود از چنین حرکتی باز نمان و این حرکت را با شتاب هرچه پیشتر به سوی مقصد والای این انقلاب جلو ببرید انشاءالله من الله اکبر الله اکبر مید من در این دیدار تب تشکر و قدردانی صمیمانه همه برادرانی را که با اون‌ها در کار تلاش شبانه روزی برای پیشبرد این انقلاب هستیم به همه شما ابلاغ می‌کنم و برادرانه عرض می‌کنم برادران راهی طولانی اما شادابی و نشاطآور در ساختن جمهوری اسلامی عزیزمان و جامعه نمونه و الگوییمان در پیش داریم و امیدوارم همهمون در پیمودن این راه طولانی روز به روز بانشادتر و شاداب‌تر خلص‌تر به خدا توجهدارتر و پیشتازتر باشیم و برادران پیوند میان نیروهای مسلح و ملت عزیز ما ملت آگاه ما ملت فداکار ما ملت غرب ما باید با همت والای شما و همکاری صمیمی و نزدیک روحانیت آگاه و مسئول روز به روز بیشتر شود و قوی‌تر شود و ارتش ما و شهربانی ما و ژاندارمری ما همه نیروهایی باشند مردمی در دل مردم جا داشته باش مردم اون‌ها را دوست بدارند هم اون‌ها مردم را هم خداون دوست بدارد هم اون‌ها خدا را یحبونهم یحبهم و یحبونه رضی الله عنهم و رضو بار پروردگارا با ترین نعمتی که به هر انسانی عنایت کرده‌ای و می‌کنی نعمت ایمان و آگاهیست. خدایا دل‌های ما را روز به روز از فروغ ایمان به خودت و راحت روشن‌تر بدار. آمین. پروردگارا عمل و رفت ما را روز به روز در خط عمل صالح سرنوشت‌ساز و انسانیتساز و تاریخساز بیشتر و کامل‌تر قرار ده. بارلاها به ما این نعمت رو عنایت کن که در برابر تل خی سختی‌ها و ناکامی‌ها شکیبا و سرسخت باشیم و این نعمت رو عنایت کن که در پیروزی‌ها و موفقیت‌ها و کامیابی‌ها همواره شاکر و متواضع باشیم. آمین. رزمندگان عزیز ما را در جبهه‌های گوناگون نبرد از هدایت و حمایتت بهرهم سازین ملت قهرمان ما را در این نبرد تاریخیش در راه حق یار و یاور باش امام امت را برای تداوم این انقلاب عزیز از تندرستی بیشتر بهرهمند سازین پروردگارا و عصر و امام زمان علیه را از همه ما راضی و خوشنود بدار و سلام علیکم و رحمت الله و برکاته درود درود بری درود بری درود بر درود بر شما درود بر شما درود بر شما درود بر درود بر شما
